Z cyklu... NEKROPOLIS
#Podgórz. Tegoroczny październik wręcz zachęca do spacerowania. Nim przyjdzie drastyczne ochłodzenie, zrobi się naprawdę mokro, a potem spadnie śnieg, pozwolę sobie zaproponować Wam przechadzkę na drugą najstarszą toruńską nekropolię zwaną "Starym Cmentarzem", którą znajdziemy przy ulicy Poznańskiej na Podgórzu.
 |
| grobowiec rodziny Jaugschów |
 |
| wnętrze grobowca |
Początki cmentarza sięgają roku 1598. Wtedy to powstał kościół św. Anny, który miał zastąpić zalewany przez Wisłę kościół św. Mikołaja usytuowany w Dybowie, nieopodal zamku. W tamtych czasach, rzeczą całkowicie normalną było chowanie zmarłych wokół świątyni. Tak też powstał pierwszy cmentarz, po którym próżno dzisiaj szukać śladów. Na oficjalnej stronie turystyki miejskiej jako rok powstania podano 1813. Data ta pokrywa się z przygotowaniem Torunia do obrony przed Rosjanami w czasie wojen napoleońskich, w związku z tym, na rozkaz komendanta francuskiej załogi marszałka Luisa Davout, całe ówczesne miasto Podgórz zostało spalone. Również kościół św. Anny uległ zniszczeniu. Pożoga z 1813 roku przypominała wielką czystkę, przez którą dziś niewiele wiemy na temat dawnego Podgórza. Kościółka nigdy nie odbudowano, a jedyną pamiątką po tym jak wyglądał, jest obraz zatytułowany Kazanie Chrystusa na łodzi z 1671 roku, na którym widać majaczącą w oddali świątynię.
 |
| fragment obrazu Kazanie Chrystusa na łodzi (źródło: turystyka.toruń.pl) |
Mamy więc rok 1813, Podgórz powoli podnosi się po unicestwieniu. Koniec przynosi nowy początek i tak, na miejscu starego cmentarza, powstaje nowy (ten, który przetrwał do dziś) dwa lata później wojna się kończy, a Napoleon i jego koalicja, w tym Księstwo Warszawskie, do którego należał również Toruń, ponosi klęskę.
Mija prawie sto lat. Nikt już nie myśli o odbudowie spalonego kościółka. Nie ma takiej potrzeby, jest przecież kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, który w zupełności wystarcza podgórzanom. Jednak, po niektórych głowach, wciąż krąży myśl o upamiętnieniu zniszczonej świątyni. W 1911 roku, z Francji, sprowadzona zostaje Grupa Golgoty - monumentalna rzeźba przedstawiająca scenę ukrzyżowania Jezusa. Wykonali ją artyści z departamentu (powiatu) Meuse w Lotaryngii. Piękna rzeźba, którą wciąż możemy podziwiać na Starym Cmentarzu, stoi w miejscu dawnego kościoła św. Anny.
Skoro już poznaliście historię nekropolii, pora na krótki spacer. Bez obaw, nie zmęczycie się. Cmentarz nie jest duży, zajmuję powierzchnię 2/3 hektara, a momentami można poczuć się jak na warszawskich Powązkach. Stare i piękne, co w zasadzie jedno wynika z drugiego, pomniki, grobowiec z tajemniczą rzeźbą w środku (patrz zdj. 2 i 3), nierówne ścieżki - to buduje specyficzny klimat Starego Cmentarza.
Atmosfera staje się wyrazistsza w okresie jesiennym, kiedy liście zmieniają kolor, gdy część z nich ląduje na ziemi i grobach. Polecam to miejsce wszystkim, którzy planują spacer po Podgórzu. Możecie uznać to za punkt obowiązkowy.
L O K A L I Z A T O R
 |
| zobacz całą mapę "Po Toruniu" >>> |
