Z cyklu... SZLAKIEM II WOJNY ŚWIATOWEJ | POMNIKI
Pomnik z pewnością by nie powstał gdyby nie dwoje ludzi: prof. Wojciech Polak - historyk z UMK oraz poseł Zbigniew Girzyński z PiS (nie przepadam za facetem, ale miał swój udział w budowie, więc chwała mu za to). To ci dwaj panowie zorganizowali forsę i przekonali do tej inicjatywy Radę Miasta, która 23 maja 2013 roku - znaczącą większością głosów - wyraziła zgodę na postawienie monumentu. Radni wyskrobali również 50 tyś. zł z budżetu miasta na zagospodarowanie terenu wokół pomnika.
Twórcą dzieła jest artysta rzeźbiarz Tadeusz Antoni Wojtasik, który w prostej formie uchwycił sedno tematyki. Surowy kamień i tablica częściowo zasłonięta zakrwawioną kratą. To kolejny, po Pomniku Ofiar Barbarki, monument, który w dosłowny, a zarazem brutalny sposób przedstawia nam historię taką jaką była. Bez wybielacza czy choćby mydła w płynie.
Żołnierze Wyklęci do ostatniego człowieka walczyli z komunistami. Oczywiście, że była to walka z wiatrakami. Osaczeni przez NKWD, Urząd Bezpieczeństwa i zdrajców ukrywali się w lesie, przeprowadzali akcje dywersyjne i chronili ludność cywilną. Nie zdołali jednak ocalić siebie, jednakże do końca pozostawali wiernymi żołnierzami Rzeczypospolitej Polskiej. I chociażby za to zasługują na pomnik - ten niewielki gest pamięci, ale jakże ważny. A czemu akurat w Toruniu? To bardzo proste: to właśnie na terenie obecnego województwa kujawsko-pomorskiego działały oddziały m.in. "Mściciela", "Rysia", "Graba" czy "Hardego", i to między innymi im dziękują torunianie.
